I Festiwal Filmowy im. Nory Ney dobiegł końca – Gazeta Wasilkowska. Czasopismo Społeczno-Kulturalne Gminy Wasilków

W dniach 9 – 11 lutego 2023 roku w Wasilkowie odbył się I Festiwal Filmowy im. Nory Ney. W trakcie trzech dni festiwalu odbyły się pokazy filmowe, spotkania oraz potańcówka w stylu retro przy muzyce z przedwojennych płyt. Była to pierwsza taka impreza w Wasilkowie.

Nora Ney to urodzona w 1906 roku w Sielachowskich (choć ostania publikacja Grzegorza Rogowskiego „Skazane na zapomnienie. Polskie aktorki filmowe na emigracji” podaje Wasilków) gwiazda przedwojennego kina. Była to polska aktorka żydowskiego pochodzenia Właściwie nazywała się Sonia Najman. Po ukończeniu gimnazjum w Białymstoku, nie chcąc wyjść za mąż za dużo starszego mężczyznę uciekła z domu. Wyjechała do Warszawy i gdzie rozpoczęła naukę w Instytucie Filmowym Wiktora Biegańskiego. Zadebiutowała w 1926 roku w filmie Czerwony Błazen, w którym zagrała epizodyczną rolę cyrkówki. Jej najbardziej znaną rolą była Anna w filmie Córka generała Pankratowa z 1934 roku. Podczas swojej 14-letniej kariery filmowej wystąpiła w 12 filmach. Wybuch II wojny światowej przerwał jej karierę. Po zakończeniu wojny zamieszkała za granicą i nie wróciła do pracy przy realizacji filmów. Zmarła w 2003 roku w Stanach Zjednoczonych.

Pierwszy dzień Festiwalu to projekcja filmowa filmu Córka generała Pankratowa, która odbyła się w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. prof. Haliny Krukowskiej w Wasilkowie. Festiwal otworzyli zastępczyni Burmistrza Wasilkowa Dominika Jocz-Lenkiewicz oraz dyrektorka Biblioteki Elżbieta Kisło. Wykład na temat Nory Ney oraz wprowadzenie do filmu wygłosił filmoznawca, popularyzator kina oraz sztuki filmowej Adam Radziszewski, który również merytorycznie wspierał festiwal.

Drugi dzień Festiwalu to projekcja filmu Doktor Murek z 1939 roku oraz spotkanie z Grzegorzem Rogowskim- autorem książki “Skazane na zapomnienie. Polskie aktorki filmowe na emigracji”. Zebrani na sali widowiskowej w Przedszkolu Śłonecznym mogli wysłuchać opowieści o przedwojennym kinie oraz aktorkach z tamtych lat. Podczas niemal godzinnej rozmowy Adama Radziszewskiego z gościem wieczoru Grzegorzem Rogowskim, który w 2015 roku poszukując materiału do książki dotarł do rodzin aktorek, spisał ich wspomnienia oraz zebrał bezcenne zdjęcia zebrani dowiedzieli się wielu ciekawych rzeczy o przedwojennych gwiazdach filmowych. Bardzo miłym akcentem była obecność młodzieży, której dużą część stanowili uczniowie i uczennice Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. Wacława Rabczyńskiego. Po spotkaniu zebrani obejrzeli film Doktor Murek.

Trzeci dzień Festiwalu to filmowa i taneczna podróż do lat 20-stych i 30-tych XX wieku. Wystylizowana na przedwojenną kawiarnię świetlica przy ulicy Dwornej wypełniła się po brzegi uczestnikami i uczestniczkami wieczoru. Spotkanie zaczęło się od projekcji filmu dokumentalnego „Orodonka”, który opowiadał historię Hanki Ordonównej – przedwojennej gwiazdy ekranów i scen. Wstęp do filmu wygłosił Adam Radziszewski. Po godzinnej projekcji zaczęła się potańcówka w stylu retro. Jej wyjątkowość polegała na tym, że muzyka była odtwarzana z oryginalnych płyt szelakowych. Uczestnicy mogli też zobaczyć zabytkowe gramofony i radio, które służyły do odtwarzania muzyki. Potańcówkę prowadził Jarosław Wojciechowski – kolekcjoner przedwojennych płyt gramofonowych z polską muzyką rozrywkową. Poza odtwarzaniem muzyki wodzirej opowiadał o płytach, przedwojennym życiu towarzyskim oraz gwiazdach polskiej muzyki. Ciekawym elementem tego dnia była wielkoformatowa fotografia ulicy Białostockiej z 1938 lub 1937 roku, na tle którego uczestnicy ostatniego dnia festiwalu chętnie robili pamiątkowe zdjęcia.

I Festiwal Filmowy im. Nory Ney przeszedł do historii. Były to trzy dni z filmem i kulturą okresu międzywojennego. Była to też dobra okazja do przypomnienia mieszkańcom Gminy Wasilków o Norze Ney, która stąd pochodzi. Kolejny, II Festiwal Filmowy im. Nory Ney już za rok.

I Festiwal Filmowy im. Nory Ney